Η γαλοπούλα είναι από τα πιο διαδεδομένα πιάτα του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού. Μαγειρεμένη με μέλι αποκτά ασυνήθιστη γλυκύτητα και αποτελεί μια διαφορετική γευστική πρόταση στο τραπέζι σας.

Τα υλικά μας
1 γαλοπούλα 5-6 κιλών
500 ml χυμός μήλου
5 κ.σ. μέλι
2 κ.σ. φρέσκο θυμάρι (ή 2 κ. γλ. αποξηραμένο)
2 κ.σ. φρέσκια μαντζουράνα (ή 2 κ.γλ. αποξηραμένη)
2,5 κ.γλ. ξύσμα λεμονιού
150 γραμ. βούτυρο
αλάτι και πιπέρι
2 φλιτζάνια ψιλοκομμένα κρεμμύδια
1 φλιτζάνι ψιλοκομμένο σέλερι (κοτσάνια)
1 φλιτζάνι ψιλοκομμένο καρότο σε φέτες
500 ml ζωμό κοτόπουλου
3 κ.σ. αλεύρι
1 κ.γλ. φρέσκο θυμάρι
1 φύλλο δάφνης
2 κ.σ. κονιάκ (προαιρετικά)
το λαιμό και τα εντόσθια μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε για τη γέμιση όπως επίσης και λαχανικά και φρούτα, όπως πορτοκάλι και μήλο πλυμένα καλά και κομμένα στα τέσσερα.

Προετοιμασία
Παρασκευή της μαρινάδας
1. Σε μια κατσαρόλα με χοντρό πάτο βράζουμε τον χυμό μήλου με το μέλι (ή σιρόπι σφενδάμου, όπως είναι η αρχική συνταγή) σε μέτρια φωτιά μέχρι να εξατμιστούν τα υγρά κατά το ήμισυ (περίπου 20 λεπτά).
2. Κατεβάζουμε από τη φωτιά και προσθέτουμε τη μισή ποσότητα από το ψιλοκομμένο θυμάρι, την μαντζουράνα και το ξύσμα λεμονιού.
3. Προσθέτουμε το βούτυρο και ανακατεύουμε μέχρι να λιώσει. Προσθέτουμε αλάτι και πιπέρι.
4. Κατεβάζουμε την πηκτή μαρινάδα από την φωτιά και την αφήνουμε να κρυώσει. Η μαρινάδα μπορεί να γίνει και από την προηγούμενη, οπότε τη συντηρούμε στο ψυγείο.

Το μαγείρεμα της γαλοπούλας
1. Προθερμάνουμε το φούρνο στους 190° C. Βάζουμε τη σχάρα στο κάτω τρίτο του φούρνου.
2. Πλένουμε και στεγνώνουμε τη γαλοπούλα. Την τοποθετούμε σε μια γάστρα ή σε βαθύ ταψί.
3. Προσεκτικά με τα δάκτυλά μας χωρίζουμε την πέτσα από το στήθος (ψαχνό) και αλείφουμε το ψαχνό κάτω από την πέτσα με την μισή ποσότητα από την μαρινάδα.
4. Αν θέλουμε να κάνουμε την γαλοπούλα γεμιστή, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή. Λιπαίνουμε το εξωτερικό της γαλοπούλας με το 1/4 της ποσότητας της μαρινάδας και δένουμε τα πόδια της, όχι πολύ σφιχτά, με σπάγκο κουζίνας.
5. Τοποθετούμε τα κομμένα λαχανικά στη γάστρα γύρω από τη γαλοπούλα. Πασπαλίζουμε με το θυμάρι και τη μαντζουράνα και προσθέτουμε τον ζωμό του κοτόπουλου.
6. Ψήνουμε την γαλοπούλα για 30 λεπτά σε προθερμασμένο φούρνο στους 190° C και μετά μειώνουμε στους 180° C. Κλείνουμε τη γάστρα ή σκεπάζουμε τη γαλοπούλα με αλουμινόχαρτο και συνεχίζουμε το ψήσιμο για 3-4 ώρες (4-5 ώρες αν την κάνουμε γεμιστή).
7. Μεταφέρουμε την γαλοπούλα σε μια πιατέλα και την αφήνουμε να σταθεί 25 λεπτά πριν αφαιρέσουμε τη γέμιση και την τεμαχίσουμε.
8. Κρατούμε τα υγρά από τα ταψί, αφού αφαιρέσουμε το λίπος για να τα χρησιμοποιήσουμε για τη σάλτσα.
9. Προσθέτουμε, αν χρειάζεται, κι άλλο ζωμό κοτόπουλου ώστε να έχουμε 3 φλιτζάνια υγρού και τα φέρνουμε σε σημείο βρασμού σε κατσαρόλα με βαρύ πάτο.
10. Σε ένα μικρό μπολ, ανακατεύουμε το τελευταίο 1/4 της μαρινάδας με 3 κουταλιές της σούπας αλεύρι και προσθέτουμε το ζεστό ζωμό, ανακατεύοντας συνεχώς όλη την ώρα σύρμα για να μη σβολιάσει. Προσθέτουμε το θυμάρι, την δάφνη και το κονιάκ. Σιγοβράζουμε μέχρι τα υγρά να εξατμιστούν και η σάλτσα να πήξει ελαφρά. Αλατοπιπερώνουμε και περιχύνουμε με την σάλτσα μελιού την γαλοπούλα μας.

Καλή όρεξη και του χρόνου με υγεία!

Η μπατβίνια είναι κρύα ρωσική ψαρόσουπα που φτιάχνεται με κβας (αντί για νερό) και τα κύρια συστατικά της είναι το ψάρι και τα φύλλα παντζαριού.  Άλλα χορταρικά που χρησιμοποιούνται είναι το χρένο (αγριοράπανο), τα καρότα, τα λάπαθα, οι ρέβες, κάθε είδους ρεπάνι και επίσης ωμά λαχανικά, όπως το αγγούρι και τα φρέσκα κρεμμυδάκια.

Η γεύση της ιδιότροπη, με μια γλυκύτητα ασυνήθιστη για σούπα, γαργαλά ελαφρά τον ουρανίσκο εξαιτίας του κβας. Δροσερή, χορταστική και θρεπτικότατη, όπως άλλωστε όλες οι ψαρόσουπες.

Τα υλικά μας
500-600 γραμ. φρέσκο ψάρι
1 λίτρο κβας
150 γραμ. φύλλα παντζαριού
100 γραμ. σπανάκι
100 γραμ. λάπαθα
100 γραμ. χρένο (αγριοράπανο) ή εναλλακτικά 3-4 κ.σ. πάστας χρένου
3 αυγά
1-2 αγγούρια ανάλογα με το μέγεθος
150 γραμ. φρέσκα κρεμμυδάκια
300 γραμ. καραβιδοουρές
1 ματσάκι άνηθο
1 λεμόνι
αλάτι, πιπέρι

Προετοιμασία
1. Διαλέγουμε φιλέτο σολομού, πέρκας ή πέστροφα για να φτιάξουμε την μπατβίνια μας.
2. Το κβας είναι ένα παραδοσιακό ποτό των Ρώσων που χρησιμοποιείται συχνά στην μαγειρική. Πωλείται σε γυάλινη ή αλουμινένια συσκευασία στα καταστήματα με ρωσικά προϊόντα.  Επειδή έχει γλυκίζουσα γεύση, ρωτήστε για την μάρκα με την πιο ουδέτερη, λιγότερο γλυκιά γεύση.
3. Το χρένο (αγριοράπανο) έχει έντονα πιπεράτη γεύση και θα προσδώσει στην σούπα μας, που εξαιτίας των συστατικών της έχει αρκετά ουδέτερη γεύση, προσωπικότητα. Επειδή κι αυτό δύσκολα το βρίσκουμε, μπορούμε να το αντικαταστήσουμε με πάστα χρένου που επίσης μπορούμε να αγοράσουμε από τα καταστήματα ρωσικών προϊόντων.

Έχουμε δύο επιλογές : απλή πάστα χρένου που είναι λευκή ή πάστα χρένου με παντζάρι με ωραίο παντζαρί χρώμα. Η επιλογή είναι θέμα γούστου. Όμως η δεύτερη επιλογή είναι πιο ήπια, επομένως γίνεται ευκολότερα αποδεκτή από τον ουρανίσκο μας και δίνει μια ελαφριά κόκκινη απόχρωση στον ζωμό της σούπας, η οποία θα είναι καταπράσινη.

Παρασκευή
1. Ρίχνουμε σε μικρή ποσότητα νερού που βράζει τα κομμάτια του ψαριού και τα μαγειρεύουμε για λίγα λεπτά, όσο χρειάζεται προσέχοντας να μην παραβράσουν. Μόλις είναι έτοιμα τα βγάζουμε από τον ζωμό και τα αφήνουμε να κρυώσουν. Τον ζωμό θα τον χρησιμοποιήσουμε για την σούπα μαζί με το κβας.
2. Τα λάπαθα, τα φύλλα του παντζαριού και το σπανάκι τα πλένουμε καλά και τα ζεματούμε. Τα κοτσανάκια από τα παντζάρια τα αφήνουμε λίγο περισσότερο μέχρι να μαλακώσουν. Τα στραγγίζουμε, τα κόβουμε και τα τοποθετούμε στο σκεύος όπου θα ετοιμάσουμε την μπατβίνια μας.
3. Βράζουμε τα αυγά και τα ψιλοκόβουμε.
4. Αχνίζουμε τις καραβιδοουρές.
5. Ψιλοκόβουμε τα φρέσκα κρεμμυδάκια, τον άνηθο και τα τρυφερά αγγουράκια.
6.Τρίβουμε το χρένο στην ψιλή μεριά του τρίφτη (εκτός αν χρησιμοποιήσουμε πάστα).
7. Το ένα τρίτο από τα υλικά που ψιλοκόψαμε το κρατούμε στην άκρη, ενώ τα υπόλοιπα τα τοποθετούμε μαζί με τα βρασμένα χορταρικά. Προσθέτουμε το κβας, τον ζωμό, την πάστα χρένου (αν υιοθετήσαμε αυτή την επιλογή), τον άνηθο, αλάτι, πιπέρι και ανακατεύουμε προσεκτικά.
8. Με ένα μυτερό μαχαίρι κόβουμε σε φέτες το ψάρι και τις τοποθετούμε την μια δίπλα στην άλλη σε μια πιατέλα. Τις στολίζουμε με λεμόνι και κλωναράκια άνηθου.
9. Γύρω από το ψάρι αραδιάζουμε τα υλικά που κρατήσαμε στην άκρη, το κρεμμυδάκι, τα αυγά, το χρένο, το αγγουράκι, τις καραβιδοουρές. Εάν θέλουμε στολίζουμε και με πατάτα βραστή με την φλούδα της και κομμένη σε φετούλες.

Σερβίρισμα
Πριν το σερβίρισμα αφήνουμε την μπατβίνια στο ψυγείο για 1-2 ώρες στη συνέχεια την σερβίρουμε τοποθετώντας σε κάθε πιάτο μια ροδέλα λεμονιού και ένα φυλλαράκι άνηθο, ενώ την πιατέλα με το ψάρι την τοποθετούμε στο κέντρο του τραπεζιού.
Κατά τη ρωσική συνήθεια, υπάρχει στο τραπέζι κι ένα μπωλ με παγάκια, ώστε ο καθένας να κάνει την μπατβίνια όσο δροσερή την επιθυμεί.

Τέλος, αν θέλουμε, μπορούμε να κάνουμε ό,τι και οι Ρώσοι μερακλήδες, οι οποίοι συνοδεύουν το βραστό ψάρι με φιλέτο καπνιστού λευκίσκου, ψαριού που ενδημεί στα νερά της Κασπίας. Εμείς θα το αντικαταστήσουμε με φιλέτο καπνιστού σολομού ή ρέγγας.

… και λίγα λόγια ακόμη
Η μπατβίνια ήταν από τα αγαπημένα καλοκαιρινά πιάτα των Ρώσων. Εθεωρείτο δε ντροπή για την νοικοκυρά εάν δεν μπορούσε να μαγειρέψει καλά την μπατβίνια. Σχετικά με αυτό υπάρχει και η παροιμία «Κατά την γυναίκα και η μπατβίνια της». Στην διάρκεια των αιώνων η μπατβίνια είδε την δημοτικότητά της άλλοτε να ανεβαίνει κι άλλοτε να πέφτει. Ιδιαίτερα δημοφιλής ήταν τον 19ο αιώνα και μια πλούσια εκδοχή της εποχής αυτής είναι ετούτη εδώ.

Στο σημερινό ρωσικό τραπέζι η μπατβίνια σπάνια παρουσιάζεται στο μενού. Οι περισσότεροι δεν την έχουν ούτε ακουστά ή την έχουν συναντήσει μόνον σαν αναφορά σε λογοτεχνικά κείμενα. Παρόλα αυτά, η μπατβίνια ήταν και παραμένει ένα από τα μαργαριτάρια της ρωσικής γαστρονομίας. Και για αυτό όχι άδικα, όσοι γνωρίζουν, την ονομάζουν βασίλισσα των ρωσικών κρύων πιάτων.

Καλή σας όρεξη!
ή … επί το ρωσικότερον Πριγιάτναβο απετίτα!